“Orta yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin ihracatını 10,3 milyar dolardan 97,2 milyar dolara çıkardık”

Bakan Kacır, 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmelerinin sürdüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Bakanlığı ve Bakanlığa bağlı ilgili kuruluşlarla ilgili sunum yaptı. Türkiye’nin yatırım, istihdam, üretim ve ihracat rotasında kalkınma yolculuğunda ilerlediğini ifade eden Kacır, “16 çeyrektir büyümeyi sürdürüyoruz. Pandemi sonrasında küresel tedarik zincirlerindeki rolümüzü perçinledik. Sanayi üretim endeksi pandemi öncesi döneme göre Almanya’da yüzde 10,3, İtalya’da yüzde 6,1, Fransa’da yüzde 3 ve İspanya’da yüzde 1,4 aşağıda seyrederken, Türkiye’de aynı dönemde yüzde 19,7 yükseldi. Bu yılın ilk 10 ayında ihracatımız 209,7 milyar dolardan 216,4 milyar dolara çıktı. İhracatımız savunma ve havacılık sanayiinde yüzde 17,8, çelikte yüzde 8,8, otomotivde yüzde 6,4, halıda yüzde 5,8, kimya ürünlerinde yüzde 2,5 arttı. Bu başarı kuşkusuz son 22 yılda elde ettiğimiz kazanımların sonucudur. Bu dönemde sanayide çalışan sayımız 3 milyon 900 binden 6 milyon 700 bine çıktı. Sanayi üretimimiz 3,2 katına yükseldi” diye konuştu.

“Orta yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin ihracatını 10,3 milyar dolardan 97,2 milyar dolara çıkardık”

Türkiye’nin imalat sanayi katma değerinde dünyadaki payının yüzde 0,70’den 1,33’e ulaştığını dile getiren Bakan Kacır, “Yıllık ihracatımızı 36 milyar dolardan 262 milyar dolara çıkardık. İhracatımızın dünyadaki payı yüzde 0,55’den 1,07’ye yükseldi. Orta yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin ihracatını 10,3 milyar dolardan 97,2 milyar dolara çıkardık. Türkiye bugün Çin’den Orta Avrupa’ya kadar uzanan kuşakta en fazla ürünü rekabetçi şekilde en fazla ülkeye ihraç edebilen ülkedir. 2002 yılından bu yana Türkiye’nin Ar-Ge harcamalarını 1,2 milyar dolardan 16,1 milyar dolara yükselttik. Aynı dönemde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayımız 29 binden 291 bine çıktı. Bin 327 Ar-Ge ve 332 Tasarım Merkezinde gerçekleştirilen 96 binden fazla Ar-Ge projesini destekledik” ifadelerini kullandı.

Türkiye’yi üst gelir grubu ülkeler arasına taşımak ve Türk milletini daha müreffeh kılmak için teknoloji devriminin fırsatlarını değerlendirerek, atılımları hızlandırdıklarını dile getiren Kacır, 12. Kalkınma Planı doğrultusunda 2028’e kadar yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürünlerin ihracatını 97 milyar dolardan 176 milyar dolara çıkaracaklarını söyledi.

“Ülke genelinde 24 bin 400 halka açık şarj bağlantısı sayısı ile araç başına düşen şarj noktası sayısında Avrupa’da lideriz”

Elektrikli araçlar çağrısıyla ihracat lideri otomotiv sektörünü tedarik zinciriyle birlikte geleceğe hazırlayacaklarının altını çizen Kacır, “Bu hedefe yönelik ilk ve en güçlü adımımızı Togg ile attık. Geçtiğimiz yıl nisan ayında ilk teslimatlarına başlayan yerli ve milli elektrikli otomobil markamız Togg, üretimine hız kesmeden devam ediyor. Bugüne kadar 40 binden fazla Togg sahiplerine teslim edildi. Dünyanın en değerli elektrikli araç markasının 6’ıncı yılında ulaştığı üretim adedine biz 1,5 yılda eriştik. Elektrikli araç şarj istasyonlarını 81 şehrimizde sunduğumuz desteklerle yaygınlaştırdık. Ülke genelinde 24 bin 400 halka açık şarj bağlantısı sayısı ile araç başına düşen şarj noktası sayısında Avrupa’da lideriz. Ülkemizi elektrikli araç ve batarya üretiminde dünyanın önde gelen oyuncularından biri hâline getirmek adına mevcut üreticilerimizi teşvik etmenin yanında, henüz ülkemizde yatırımı bulunmayan markalarla da temaslarımızı sürdürüyoruz. Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi BYD, yıllık 150 bin elektrikli araç kapasiteli tesisini ve yenilikçi teknolojilere yönelik Ar-Ge merkezini Manisa’da kuracağını ilan etti. Yüksek katma değerli bu yatırım doğrudan 5 bin, oluşturacağı değer zinciriyle 25 bine yakın vatandaşımıza istihdam sağlayacak” dedi.

“Panel üretimi ile Avrupa’da lideriz”

Yenilenebilir enerjide stratejik değerlendirmesi olumlu tamamlanan 25 proje ile 226 milyar liralık nitelikli yatırımın önünü açtıklarını söyleyen Kacır, “Ülkemizde ve ihracat pazarlarımızda önümüzdeki dönemde yenilenebilir enerji yatırımlarının artacak olmasını fırsata dönüştürmeyi amaçlıyoruz. Panel üretimi ile Avrupa’da lideriz. 15 Gw’lık hücre kapasitesi ile sektörde değer zincirimizi güçlendireceğiz. Rüzgâr enerjisinde ise kritik bileşenlere ve deniz üstü türbinler gibi pazarı büyüyen ürünlere yönelik yatırımları destekleyeceğiz. Ar-Ge çağrımızla da lider firmaların yatırımlarını Türkiye’ye kazandıracağız. Dış ticaret açığımızın yüzde 85’ini oluşturan 284 yüksek teknoloji ürününe yönelik yatırımları hızlandırmak amacıyla Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi Programı’nda Merkez Bankası ile iş birliği gerçekleştirdik. Merkez Bankamızın 3 yıllık dönemde 300 milyar liralık kaynak tahsis ettiği program ile ülkemiz için stratejik öneme sahip yatırımlara uzun vadeli ve uygun koşullarda finansman imkânı tanıyoruz. Yüksek teknoloji yatırımlarına Ar-Ge’den yatırıma uçtan uca destek sağlayan ‘Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı’na başarıyla devam ediyoruz” diye konuştu.

Temiz enerji kaynaklarına yönelik çalışmaları hızlandırdıklarının altını çizen Kacır, Güney Marmara Kalkınma Ajansının desteğiyle sürdürülen yeşil hidrojen üretimi projesinde ilk yerli elektrolizör üretimini TÜBİTAK enstitülerinde gerçekleştirdiklerini dile getirdi. Millî ve özgün ürünleri önceleyen uzun dönemli Ar-Ge, yatırım, tedarik planlamaları ve nitelikli insan kaynağı ile savunma sanayiinde “Milli Teknoloji Hamlesi”nin öncüsü olduklarını belirten Kacır, “3 bin 500 firmada 90 bin çalışan ile savunma sanayimiz bugün ülkemizin iftihar kaynağıdır. Yerli ürünlerimizin payını yüzde 20’lerden yüzde 80’lerin üzerine çıkardık. Savaş paradigmalarını değiştiren insansız hava araçlarımız Bayraktar TB2, Bayraktar TB3, AKINCI, ANKA, AKSUNGUR; insansız savaş uçaklarımız ANKA-3, KIZILELMA; yüksek manevra kabiliyeti ve düşük radar izine sahip beşinci nesil savaş uçağımız KAAN, eğitim uçaklarımız HÜRKUŞ, HÜRJET; helikopterlerimiz ATAK ve GÖKBEY; mavi vatanda özgürce yol alan MİLG EM, TCG ANADOLU; seyir füzelerimiz SOM ve ATMACA, süpersonik hızlarda çalışan hava-hava füzelerimiz GÖKDOĞAN, BOZDOĞAN; dünyanın her noktasından hiçbir kısıt olmadan görüntü almamızı sağlayan uydumuz İMECE, her biri dünyada ancak birkaç ülkenin sahip olduğu teknolojik kabiliyetlerimizin ispatıdır. Havacılık ve uzay alanında turbojet, turbofan, turboşaft ve ramjet gibi yüksek teknolojiye sahip itki sistemlerinde milli çözümler geliştiriyoruz. SOM, ATMACA ve ÇAKIR gibi füze sistemlerimizde kullanılan turbojet motorlarını Kale Havacılık üretiyor. TEİ tarafından helikopterler için geliştirilen TS1400 turboşaft motoru ilk uçuş testlerini başarı ile tamamladı. GÖKBEY, yerli motorumuzla uçtu” dedi.

“704 milyon 389 bin 340 liralık kısmı ise 2024 yılı bütçesine devretti”

Konuşmasının sonunda KOSGEB, TÜRKPATENT ve TUA ile ilgili 2023 yılı Sayıştay denetim raporlarında herhangi bir bulgunun yer almadığını ifade eden Kacır, “GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2023 yılı denetim programında yer almadığı için rapor düzenlenmedi. Bakanlığımız ile bu kurumlarımız dışındaki bağlı ve ilişkili kuruluşlarımız, koordine ettiğimiz kalkınma ajansları ve döner sermaye işletmemizin 2023 yılı Sayıştay denetim raporlarında bazı bulgulara yer verilmiş olmakla birlikte, mali tablo ve raporların önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi sunduğu görüşü mevcut. Denetim raporlarında yer alan bulgular; herhangi bir kamu zararına neden olmayan, uygulamaya dönük bazı hususlar ile muhasebe işlemlerindeki hatalara ilişkin. Bunları da Sayıştay Başkanlığı’nın tespitleri çerçevesinde düzeltiyoruz. Bakanlığımız ile bağlı ve ilgili kuruluşlarımıza 2023 yılında Bütçe Kanunu ile 63 milyar 820 milyon 469 bin lira ödenek verildi. Yıl içerisinde yapılan eklemelerle 108 milyar 78 milyon 299 bin 989 liraya ulaşan ödeneğin 99 milyar 539 milyon 510 bin 729 liralık kısmı bütçe giderine dönüştü. 704 milyon 389 bin 340 liralık kısmı ise 2024 yılı bütçesine devretti” ifadelerini kullandı.