Şehirler nasıl normalleşecek? Dikkat çeken 100 bin detayı

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, “Örneğin iki ili düşünelim; biri 100 bin nüfuslu biri 110 bin nüfusta olsun. Bu illerimizin bir tanesinde 100 bindelik vaka hızı daha düşükse bunun kısmen peyder pey açılmaya gitmesi, daha normal hayatına doğru yol alması daha doğru bir yaklaşım olacaktır” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gerçekleştirilen son kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamasında aşama aşama yeni normallere geçileceğini açıkladı. Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, yeni normallere geçiş sürecinin nasıl olacağını değerlendirdi. Prof. Dr. İlhan, “Geldiğimiz aşamada 6 – 7 bin bandında vaka sayımız var. Mutant virüs de şu an ülkemizde görülüyor. Ancak mutant virüs ile beraber geldiğimiz aşamada vakalarımızın çok aşağı düşemediğini gözlemliyoruz. Ama iller arasında da fark olduğunu görüyoruz. Hafta başında Sağlık Bakanı açıkladı. İller arasında yüz bindelik vaka oranlarına baktığımızda ciddi farklar olduğu söz konusu. Bu da şunu düşündürüyor, haliyle virüsün görülmesinin daha az olduğu yerlerde; toplumun da daha çok stres olduğunu düşündüğümüzde, dışarı çıkamama, dükkanların açılmaması esnafın durumunu düşündüğümüzde, yeni kararlar almamız gerekiyor haliyle” açıklamasında bulundu.

“PEYDER PEY AÇILMAYA GİTMESİ DAHA DOĞRU OLACAKTIR”

Yeni normallere geçiş döneminde ‘yerinde karar’ mekanizmasının önemli olduğunu ve yüz binde vaka sayısı oranının ön planda olacağını vurgulayan Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, “Örneğin iki ili düşünelim; biri 100 bin nüfuslu biri 110 bin nüfusta olsun. Bu illerimizin bir tanesinde 100 bindelik vaka hızı daha düşükse bunun kısmen peyder pey açılmaya gitmesi, daha normal hayatına doğru yol alması daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Ancak bunu şöyle düşünmemek gerekiyor dün Cumhurbaşkanımız da vurguladı, ‘karar alındıktan sonra o ilde gevşeme olacak.’ Yani yavaş yavaş restoranlar, kafeler, sosyal alanlar açılacak, hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamaları esnetilecek. Belki akşam kısıtlama olacak ama bir süre sonra onlar da kalkacak. Ama o illerde bu süreçten sonra vakalar artarsa elbette tekrar kısıtlamaların artması yönüne gidilecek. Hatta daha farklı kısıtlamalar da olabilir” şeklinde konuştu.

“BURADA İLLERİN 4 KATEGORİDE DEĞERLENDİRİLMESİ DÜŞÜNÜLÜYOR”

Yerinde karar alma mekanizması sürecinde illerin 4 kategoride ele alınacağını belirten Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Necmi İlhan, “Burada illeri 4 kategoride değerlendirmeyi düşünüyor Sağlık Bakanlığı. Düşük risk grubu, normal risk grubu, yüksek risk grubu ve çok yüksek risk grubu. Tabi çok yüksek risk gruplarında mevcut kısıtlamaların devam etmesini düşünmek daha doğru olacaktır. Bir düşük risk grubunda peyder pey bir kısım gevşemeler olabilir. Normal risk grubunda biraz daha normal hayata dönüş düşünülebilir. Düşük risk grubunda ise hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamalarının kalkması dahil yaklaşımlar gösterilebilir. Biliyorsunuz Mart’tan itibaren başlanacak. Mart başı bizim için çok önemli, çünkü 10 gün kadar bir zamanımız kaldı. Tüm vatandaşlarımız biraz daha hassasiyet gösterirse, tabi sadece vatandaşlarımız değil, işletmecilerimiz, o ilin yöneticileri, hepimiz tetikte olup birlikte hareket edersek o ilimizde vakaların düşmesine yardımcı olunabilir” diye konuştu.

“YERİNDE KARAR DÖNEMİNDE ESAS KRİTERLER YÜZ BİNDE VAKA HIZI”

Yerinde karar mekanizmasındaki kriterlerin ve ölçütlerinde çok değerli olduğunun altını çizen Bilim Kurulu Üyesi İlhan, “Yerinde karar döneminde esas kriter yüz binde vaka hızı. Yani yeni vakaların görünmemesi. En çok dikkat etmememiz gereken konu yeni vakanın olmaması. Çünkü yeni vaka oluştuğu zaman bunun bir kısmı hasta oluyor, bir bölümü maalesef ağır hasta oluyor, bir bölümü de vefat ediyor. Bu süreç Bakanlığın tanı almasından itibaren 1- 2 aya kadar uzayabiliyor. Yani bugün vefat edenler bugün tanı alanlar değil. Ama geldiğimiz aşamaya baktığımızda günde 100’e yakın vatandaşımızı kaybediyoruz. Yılbaşında 250 idi 1 buçuk ayda ancak bu aşamaya gelebildiğimizi söyleyebiliyoruz. Vakaları azaltmak kolay, ağır hastaları ölümleri azaltmak çok daha zor. Bu nedenle 100 binde vaka hızı çok doğru bir ölçüt. Bir diğer kriter de ildeki aşılama hızı, aşılama oranı burada çok önemli olacak, tabi yan kriterler de söz konusu olacak. Onlarda da örneğin illerin yoğun bakım kapasitesi ve doluluk oranı da yan kriter olarak önümüze çıkabilir” dedi.