Akıllı yollar, kaza müdahale sürelerini minimuma düşürdü

Berna YILMAZ / İSTANBUL (DHA) – Trafik-yol güvenliğinin arttırılması, ücret toplama sistemlerinin sağlıklı şekilde işlemesi için akıllı ulaşım sistemleri artık Türkiye’nin birçok yerinde kullanılmaya başlandı. İstanbul-İzmir Otoyolu, Osmangazi Köprüsü, Kuzey Marmara Otoyolu ve YSS Köprüsü hizmet sahalarında kazaya müdahale ve kaza yerinin emniyete alınıp güvenliğinin sağlanması ortalama 13-15 dakikada, Avrasya Tüneli’nde ise kaza müdahale süresi 2 dakikanın altında tamamlanıyor.

Birçok alanda hayatımıza giren uygulamalar ve teknolojiler yaşam standartlarımızı geliştirirken, ulaştırma sektörü de bu gelişmeler ışığında teknolojinin tüm nimetlerinden faydalanıyor. Türkiye’deki birçok otoyol yeni nesil teknolojilerle güvenli ve daha ulaşılabilir yolculuk imkanı tanırken, yeni otoyollar Ana Kontrol Merkezleri’nden 7-24 takip edilerek sürüş dataları ile trafiğin akıcılığı ve seyri belirleniyor.

Tüm bunların yanı sıra özellikle tünellerde kullanılan ve olağan dışı bir durumu anında kontrol merkezine aktaran SCADA sistemi bulunuyor. Bu sistemlerin kullanılmasının en önemli nedeni ise kullanıcılarına daha güvenli bir seyahat imkanı tanıması. Yol güvenliği, otoyolların işletme kalitesinin artırılması, kazaya müdahale süreleri ve kaza müdahale etkinliği gibi birçok hizmet kullanıcılara sunuluyor. Özellikle, İstanbul-İzmir Otoyolu, Osmangazi Köprüsü, Kuzey Marmara Otoyolu ve YSS Köprüsü hizmet sahalarında kazaya müdahale ve kaza yerinin emniyete alınıp güvenliğinin sağlanması ortalama 13-15 dakikada tamamlanırken, Avrasya Tüneli’nde ise kaza müdahale süresi ise 2 dakikanın altında olarak kaydediliyor.

TÜRKİYE’NİN AKILLI YOLLARI

İstanbul Kamu Özel Sektör İşbirliği Mükemllik Derneği’nin paylaştığı bilgilere göre Türkiye’nin Akıllı Yolları ve bu yollarda kullanılan teknolojileri şöyle:

“Kuzey Marmara Otoyolu (KMO), Kuzey Çevre Otoyolu (KÇO) ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nde (YSS) toplamda 2 bin 600’den fazla kamera bulunuyor. Bu kameraların bin 200’ü Kuzey Marmara Otoyolu’nda yer alırken bin 400 adet kamera ise Kuzey Çevre Otoyolu ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nde bulunuyor. KMO üzerindeki kameraların en büyük özelliği araçlarla ilgili data toplayabilmesi. Bu sistem ile otoyolu kullanan araçların otomatik olarak seyahat süresi hesaplanabiliyor. Ayrıca otoyol üzerindeki tüneller için olağan dışı durumları anında tespit edip müdahale edebilmek için SCADA sistemi bulunuyor. Sistem ile duran araç, yola düşen obje, duman, yaya gibi normal dışı tüm durumlar anında tespit ediliyor ve kontrol odasındaki operatörler tarafından sahadaki müdahale ekiplerine yönlendiriliyor. Daha önceden belirlenmiş 26 adet senaryoya göre tünel otomatik olarak kapanabiliyor, havalandırma sistemleri, trafik işaretleri, radyo anonsları dahil tüm yönlendirmeler yine otomatik olarak sistemsel bir bütünlük içerisinde çalışıyor. Kuzey Marmara Otoyolu ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü (YSS), İstanbul’da 2 farklı merkezde konumlanan Ana Kontrol Merkezleri’nden, tüneller ise Asya ve Avrupa olmak üzere iki Tünel İşletme Merkezi’nden takip ediliyor.

“Avrasya Tüneli, trafiğin kesintiye uğramadan güvenli ve sağlıklı akışını sağlayacak bir sisteme sahip. Tünel, 400’den fazla kamera ile 7 gün 24 saat her nokta otomatik olarak izleniyor. Olay algılama sistemiyle tespit edilen olağandışı durumlara birkaç dakikada ekipler tarafından müdahale ediliyor. Avrasya Tüneli’nde kullanılmaya başlanan en yeni teknoloji ise ‘Hız Düzenleyici Aydınlatma Sistemi Pacemaker’ olduğu belirtiliyor. Yenilikçi ve akıllı yol teknolojilerinin kullanıldığı Avrasya Tüneli’nde 2020’nin haziran ayında uygulamaya alınan Hız Düzenleyici Hareketli Aydınlatma Sistemi ile araçların hızlarının sabitlenmesi sağlanarak trafik akışının rahatlaması, takip mesafelerinin korunarak kaza riskinin düşürülmesi ve ani hız değişimlerinden oluşan egzoz gazlarının azalmasıyla çevreye katkı sağlanması hedeflendi. Bir yılın sonunda yapılan ölçümlerde, trafik verimliliğinin yüzde 6 artış gösterdiği uygulama alanında hiç trafik kazası gerçekleşmezken, trafik sıkışıklığı da yaklaşık yüzde 69 oranında azaldı. Egzoz gazlarının yüzde 12’ye varan oranda azalması sağlanarak çevre kirliliğinin önüne geçilmesine katkıda bulunuldu.

“İstanbul-İzmir Otoyolu, Akıllı Ulaşım Sistemleri vasıtasıyla tek bir merkezden yönetiliyor. Bununla birlikte, Orhangazi, Selçukgazi, Belkahve Tünellerindeki kontrol merkezleri de Bursa’daki ana kontrol merkezine bağlanarak yönetiliyor. Otoyol boyunca yer alan bin 41 kamera, 108 değişken mesaj işareti ve 47 değişken trafik işareti ile tüm otoyolun tamamının kontrol ve yönetimi, Bursa’daki Ana Kontrol Merkezi’nde (AKM) yapılıyor. AKM ile İstanbul-İzmir Otoyolu boyunca yer alan algılayıcılar ve kameralardan gelen yol ve hava durumu bilgileri kullanılarak, trafik güvenliğini tehdit eden risklerin en aza indirgenmesi amaçlanıyor. Sistem, algılayıcılardan gelen verileri işleyerek trafik operatörlerinin yönetiminde ya da daha önce tanımlanmış senaryolar üzerinden otomatik olarak sürücüleri bilgilendiriyor, gerekli ekipmanı devreye sokarak duruma müdahale edilmesini sağlıyor.

“Sağlık İzleme Sistemi kapsamında Osmangazi Köprüsü ve Güney Yaklaşım Viyadüğü’nde bulunan toplam 429 adet sensör ile yapının durumu sürekli takip edilerek raporlanıyor. Akıllı ulaşım sistemleri kapsamında, sistemde bulunan 6 adet meteoroloji istasyonu ile rüzgâr hızı ve yönü takip edilirken, farklı konumlarda bulunan asfalt sıcaklığı ölçüm sensörleri ile de yapı üzerindeki ısı değişiklikleri izleniyor. Trafik güvenliği kapsamında gerekli durumlarda yol yüzeyinde donmaya karşı müdahale edilmesi amacıyla trafik grubuna da bilgilendirme yapılıyor.”