Bursa’dan Dünya’ya ay yıldız motifli motor

Bursa’da yerli imkanlarla hafif hava araçlarının motorlarının tasarımı ve üretimini yapan girişimci, ay yıldız figürü işlediği motorları Almanya, Polonya, ABD ve Pakistan’a satıyor.

Bursa Ticaret ve Sanayi Odasından (BTSO) yapılan açıklamaya göre, 2001’de Hava Kuvvetleri Komutanlığından emekli olan Fahri Dönmez tarafından kurulan firma, üretim yolculuğuna elektrik ve otomasyona yönelik endüstriyel fanlarla başladı.

Firma, 2006’da M48 ve M60 tanklarının termal kamera soğutma fanıyla ilgili yerlileştirme çalışmalarına katılarak, Savunma Sanayi Müsteşarlığı tedarikçi kataloğunda yer aldı.

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığının “Ar-Ge İnovasyon Destek Programı”ndan faydalanarak, hafif hava araçları için motor tasarımı ve üretimine yönelen firma, ay yıldız figürü işlediği motorları birçok ülkeye ihraç ediyor.

Küçük bir atölyede imalat yapan, Bursa Uzay Havacılık Savunma Kümelenmesi (BASDEC) üyesi firma, yakın gelecekte havacılık alanında yeni projeleri hayata geçirmeye hazırlanıyor.

“Motorun Türkiye’de üretildiğini duyunca herkes çok şaşırdı”

Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen firma sahibi Fahri Dönmez, BTSO bünyesinde kurulan BASDEC’e katılmalarının firma için bir dönüm noktası olduğunu ifade etti.

Kümelenme sayesinde savunma sanayi ana kuruluşlarıyla irtibata geçerek işleri geliştirdiklerini belirten Dönmez, “Hem yurt içi hem de yurt dışında düzenlenen faaliyetler sayesinde ürettiğimiz motorları son olarak ABD’deki bir uçuş okuluna ve Pakistan’daki bir savunma sanayi firmasına gönderdik.” bilgisini verdi.

Dönmez, şu ifadeleri kullandı:

“Ticaret Bakanlığı desteğiyle BTSO tarafından yürütülen Ur-Ge projesi kapsamında geçen yılın son aylarında ABD’yi ziyaret ettik. Burada daha önceden yazıştığımız motorlu yamaç paraşütü uçuş okuluyla görüştük. Bizden farklı bir tasarım talep ettiler. Mart ayında motoru hazırlayıp yeniden ABD’ye gittik. Florida’da düzenlenen bir etkinlikte motorumuz uçtu ve çok beğenildi. Bizim ürettiğimiz tüm motorlarda ay yıldız işlidir. Motorun Türkiye’de üretildiğini duyunca herkes çok şaşırdı. Şu anda bu okulla iş birliğimiz sürüyor. Yeni talepleri oldu, bunları değerlendiriyoruz.”

Pakistanlı bir savunma tedarik şirketi için de üretim yaptıklarını bildiren Dönmez, şunları kaydetti:

“Pakistan ile 2016’da BASDEC ile katıldığımız Azerbaycan Uluslararası Savunma Fuarı’nda temas kurmuştuk. Sonrasında hedef uçakla ilgili motor ihtiyacı olan bir firma, bizimle irtibata geçti. Bursa’ya gelip atölyemizi gezdiler ve iş birliği önerdiler. Bizim daha önce ürettiğimiz 260 kilograma kadar ağırlık taşımaya elverişli 38 beygirlik bir motorumuz vardı. Onu hedef uçağa göre dönüştürdük ve Pakistan’a giderek motoru uçağa yerleştirdik. Burada ortak bir firma kurma teklifleri oldu. Firmayla irtibatımız devam ediyor.”

“Kanatlı Katır, 350 kilograma kadar faydalı yük taşıyacak”

Fahri Dönmez, BASDEC bünyesindeki firmalarla ortaklaşa projeler geliştirdikleri, bu kapsamda iki yeni proje için hazırlıklarının sürdüğü bilgisini verdi.

Dönmez, “Firmalarla 115 beygir hafif uçak motoru üretimi için bir çalışma grubu oluşturduk. Savunma Sanayi Başkanlığı tarafından kümelenme aracılığı ile hibe olarak gönderilen motor üzerinden benzer imalat yöntemi ve tasarımla bu motorun ilk çalıştırmasını gerçekleştirme aşamasındayız.” ifadesini kullandı.

İkinci projelerinin ise insansız kargo taşımak üzere hazırlandığına dikkati çeken Dönmez, ‘Kanatlı Katır’ ismini verdikleri bu projenin, motorlu yamaç paraşütü, parafoil kanat formundan oluşan bir yapıda tasarlandığını belirtti.

Dönmez, bu projede sona yaklaştıklarını vurgulayarak şunları ifade etti:

“İnşallah çok yakında ilk testleri yapacağız. Bu proje bizi çok heyecanlandırıyor. ‘Kanatlı Katır’, 350 kilograma kadar faydalı yük taşıyacak ve askeri amaçlı kullanılabileceği gibi doğal afetlerde, ulaşım zorluğu olan bölgelerde doğal yaşamı beslemek gibi pek çok farklı amaçla da kullanılabilecek.”

Silindirleri bağımsız çalışan konsept bir motor ürettiklerine dikkati çeken Dönmez, “Her parçanın birbirinin yerini alabileceği modüler bir motor ürettik. Ana parçası olmayan, ağır bakım gerektirmeyen, silindirleri tek tek çalışıp devreden çıkabilen bir motor. Faydalı model olarak sunmuştuk, tescillendi ve patent aldık. Üzerine daha çok çalışacağız.” dedi.

Dönmez, küçük atölyelerde, dar kaynaklarla teknik bilgiye sahip insanların da fikri çalışmalar yapabileceğini göstermeyi hedeflediklerini kaydetti.