Güney Afrika halkı sandık başında

Güney Afrika Cumhuriyetinde halk, parlamentonun alt kanadı Ulusal Meclis’teki 400 milletvekilini ve 9 eyaletteki yasama meclisi üyelerini seçmek üzere sandık başına gidiyor. Ülkenin 30 yıllık demokrasi tarihindeki 7. genel seçim için yerel saatle 07.00’de başlayan oy verme işlemi, 21.00’e kadar devam edecek. 27 milyondan fazla kayıtlı seçmen, 23 bin 292 seçim merkezinde oylarını kullanabilecek.

70 siyasi partinin ve 11 bağımsız adayın yarıştığı seçimde ilk sonuçların gece saatlerinde açıklanması bekleniyor. Kesin sonuçların ise 2 Haziran Pazar günü açıklanması planlanıyor.

Devlet başkanını Ulusal Meclis seçiyor

Güney Afrika’da devlet başkanı halk tarafından değil, Ulusal Meclis’te yapılan oylamayla salt çoğunluk esasına göre seçiliyor. Partiler aldıkları oy oranına göre parlamentoda sandalye sahibi oluyor ve milletvekilleri seçimden sonra devlet başkanını seçiyor. Ülkenin ayrımcı ve ırkçı bir politika sistemi olan apartheid rejiminin sona erdiği 1994’te demokratik yollarla seçilen ilk Devlet Başkanı Nelson Mandela’nın partisi olan Afrika Ulusal Kongresi (ANC), 30 yıldır parlamentoda çoğunluğa sahip. Ancak kamuoyu yoklamaları mevcut Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa liderliğindeki ANC’nin ilk kez salt çoğunluğu elde edemeyeceğini gösteriyor.

İlk kez koalisyon hükümeti kurulabilir

Geçtiğimiz yıl yüzde 32’ye ulaşan işsizlik oranı, ekonomik eşitsizlik, yolsuzluk iddiaları ve sık sık yaşanan elektrik kesintileri ANC’nin popülaritesini azalttı. Şiddet içeren suçların yüksek seviyeleri (tecavüz ve cinayet) de yetkililere olan güveni zedeledi. ANC’nin parlamentoda çoğunluğu kaybetmesi halinde ülkede ilk kez bir koalisyon hükümeti kurulabilir. Ana muhalefetteki Demokratik İttifak (DA), diğer 10 partiyle bir anlaşma imzalayarak ANC’yi iktidardan uzaklaştırmaya yetecek kadar oy almaları halinde diğer partilerle koalisyon hükümeti kurmayı kabul etmişti.

ANC, 2019’daki son seçimlerde oyların yüzde 57.5’ini kazanmıştı.