Seçim sistemi değişiyor… Baraj düşüyor

MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin milletvekili transferleri ile ilgili açıklamasından sonra, AK Parti sadece bu konuyla sınırlı olmayacak şekilde tüm seçim mevzuatında kapsamlı bir değişiklik yapılması için düğmeye bastı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında geçen hafta yapılan MYK toplantısında seçim yasalarında yapılacak değişiklikler konusunda bir komisyon kurulması kararlaştırılmıştı. AK Parti’nin hukukçu kurmaylarından oluşan bu komisyon, çalışmalara tüm seçim yasalarını tarayarak başlayacak.

DAHA ÖNCE DE KONUŞULDU

AK Parti, daha önce 5 ayrı yasanın ‘Türkiye Seçim Yasası’ olarak tek çatı altında birleştirilmesi konusunda bir taslak hazırlamıştı. Bu taslak ile 400 maddelik hükümler, 170 maddeye indirilmiş, seçim barajının indirilmesi ve daraltılmış bölge seçim sistemine geçilmesi dahil birçok öneri gündeme getirilmişti. AK Parti yönetimi geçmişte yapılan bu çalışmayı raftan indirdi. 2023 seçimlerinden önce kapsamlı bir seçim mevzuatı değişikliği ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın öteden beri savunduğu daraltılmış bölge seçim sisteminin yeniden tartışmaya açılacağı, yüzde 10’luk seçim barajının ‘sıfır baraj’, ‘yüzde 7 veya 5 baraj’ gibi alternatiflerin gündeme getirilebileceği belirtiliyor. Barajın indirilmesi 2018’de de gündeme gelmiş ancak Cumhurbaşkanı’nın buna itiraz ettiği ifade edilmişti.

AK Parti kaynakları, seçim mevzuatına yönelik çalışmalar konusunda acele edilmeyeceğini, Meclis’in açılacağı ekim ayından sonra tüm partilerin uzlaşmasının aranacağını dile getirdi. Parti kurmayları, yapılacak değişikliklerle ilgili olarak “Daraltılmış bölge seçim sistemi daha akla yatkın bir formül. Ancak belki de dar bölge ve daraltılmış bölge arasında bir yöntem benimsenebilir. Örneğin metropol kentlerde, seçim çevrelerinin sayısı arttırılarak, milletvekilli başına düşen nüfus sayısı azaltılır. Bu tam daraltılmış bölge olmaz ama kesin bir şey var. Metropollerde seçim bölgelerinin sayıları arttırılacak. Baraj zaten ittifaklarla otomatik olarak kalktı. Ona ilişkin de çalışma yapılabilir” bilgisini verdi.

TÜRKİYE MİLLETVEKİLİĞİ ZOR

Öte yandan, yıllardır tartışılan ‘Türkiye Milletvekilliği’ sisteminin de seçim mevzuatının değiştirilmesi çalışmaları sırasında gündeme getirilebileceği ancak, bunun için anayasa değişikliği gerektiğinden, hayata geçirilmesinin zor olduğu değerlendiriliyor. AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, geçen hafta yaptığı açıklamada bu konuyla ilgili “Pratik olarak farklı partilerin mecliste girmesini sağlayacak imkânlar var. Buna rağmen bu daha da zenginleştirilebilir birtakım yeni çalışmalar yapılabilir. Örneğin bir zamanlar çok konuşuldu, Türkiye milletvekilliği gibi bir konu gündeme getirilir. Diyelim 600 milletvekilinden 100 tanesi buna ayrılır, her parti aldığı oy oranında parlamentoda ilave milletvekili koyabilir” demişti.