Uzmanlardan WhatsApp gruplarında zorbalık ve istismar uyarısı

SODİGEM Müdürü Prof. Dr. Levent Eraslan, koronavirüs salgın sürecinde evlerinde kalan kişilerin, WhatsApp ve diğer sosyal medya araçları ile iletişim kurduklarını söyledi. Türkiye’de, bu süreçte WhatsApp kullanımının 3 katına çıktığını belirten Eraslan, “Sokağa çıkma yasakları ve ‘evde kal’ çağrısıyla birlikte tüm dünyada WhatsApp’ın kullanım oranları arttı.

Ülkemizde WhatsApp kullanımının 3 katına kadar çıktığına dair bilgiler var. İtalya’ya ait veriler var elimizde, yüzde 1000 arttı. Şirket, buna dönük politikalar geliştiriyor. Önceden 3 olan görüntülü konuşma sayısını 8’e çıkardı. Pandemi emojileri çıkarttı. Aynı oranda WhatsApp grupları da arttı. Bir kişi ortalama 5 WhatsApp grubuna katılıyor. Bu gruplar pandemi ve ramazan ile birlikte de artmakta. Yemek paylaşımı, mizah, dizi ve kitap paylaşımı için de gruplar kurulmakta. Gruplarda ilginç şeyler yaşanmıyor değil. Her 4 kişiden 1’inin, gruplarda kaza yaşadığını, yanlış mesajlar attıklarını saptadık. Özellikle erkeklerin yanlış mesajlar attıklarını belirledik” diye konuştu.

Zorbalık ve istismar var

Pandemi döneminde WhatsApp gruplarında istismarlar olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Eraslan, “WhatsApp üzerindeki gruplarda, bireylerin birbirine karşı zorbalıkları ve istismarların olduğunu biliyoruz. Kadınların bu süreçte daha edilgen olduklarını saptadık. Özellikle genç yaşlarda bunun sık olduğu, yaş ilerledikçe bunların azaldığı görülmekte. Kadınların, daha çok istismara uğradığına dair çeşitli araştırmalar var. Çok karışık ve homojen olmayan gruplarda kadınların rahatsız edildikleri, özel mesajların atıldığı, rahatsız edici pek çok mesajın olduğunu bizler görmekteyiz. Böyle durumlarda engelleme ve grup yöneticisine bildirme yöntemini kullanmak gerekmekte” dedi.

Kontrol çok zor

Prof. Dr. Eraslan, neredeyse telefonu olan herkesin WhatsApp grubu kurduğunu belirterek, “Bunun avantajlı yanları da var dezavantajlı yanları da var. Çok sayıda kişinin katıldığı gruplarda kontrol çok zor. 250 kişilik grupların olduğunu biliyoruz. WhatsApp gruplarında sayı arttıkça böylesi olumsuz davranışların da arttığını söyleyebiliriz. Pandemi ve ramazan ile beraber WhatsApp çok yoğun şekilde hayatımızın parçası oldu. Dikkatli bir şekilde kullandığımız zaman avantajlı; ama çok dikkatsizce kullandığımız zaman da zarar verici bir duruma gitmekte” diye konuştu.

Çocukları kontrol edelim

Pandemi döneminde, telefon uygulamaları ile kurulan iletişimin, her zaman pozitif yönde olmadığının altını çizen Prof. Dr. Eraslan, şunları söyledi:

“Karantina ve pandemi döneminde insanlar evde ve telefon uygulamaları, sosyal ağlar ile iletişim kurulmakta. Ancak her zaman bu iletişim pozitif yönde olmamakta. İnsanlar farklı, değişik ya da istenmeyen birçok iletişim yöntemini kullanmakta. Kadına dönük ya da başka özelliklere dönük birçok olumsuz polemiklerin olduğunu görmekteyiz. Şu çok önemli; lütfen WhatsApp ya da diğer iletişim ağlarını, iletişim bağlamında kullanalım. Ne yazık ki istenmeyen sanal kumar siteleri, gayrimeşru sosyal ağların da kullanıldığını görmekteyiz. Buradan anne ve babalara da seslenelim; kriminal zaman dediğimiz, gece 02.00- 05.00 zaman diliminde çocuklarımızın hangi sosyal ağlarda olduğunu kontrol etmeleri ileride oluşacak birçok problemi şimdiden engellemek için oldukça değerlidir.”

Toplu mesaj gönderimi sınırlandırılacak

WhatsApp’ın, son zamanlarda algı zemini oluşturmak için de kullanıldığını söyleyen Prof. Dr. Eraslan, “Elazığ depreminde, Bahar Kalkanı’nda ve pandemi sürecinde gördük. Sesli mesajlar üzerinden bir algı çalışmaları var. Boğuk bir ses, ‘Şu anda bir acil servisin önündeyim, burada binlerce hasta var’. Herkes mutlaka buna denk gelmiştir. WhatsApp toplu mesaj gönderimini sınırlandırmayı planlamakta. Yani 5 olanı 1’e indiriyor. Böylesi mesajlar suçtur. Gruplarda paylaşılması da suçtur” dedi.