Yerli yatırımcıların finansal varlıkları

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarından derleyerek hazırladığı Finansal Piyasa Özet Verileri’ni açıkladı.

Buna göre, yılın ilk çeyreğinde yerli yatırımcıların finansal varlıkları, 1 trilyon 297 milyar lira (yüzde 9) arttı. 2022 sonunda 14 trilyon 428 milyar lira olan yerli yatırımcıların finansal varlıkları, mart sonu itibarıyla 15 trilyon 725 milyar liraya çıktı.

Yerli yatırımcıların finansal varlıkları son bir yılda yüzde 71 büyüdü. Yabancı yatırımcıların (yurt dışı yerleşikler) finansal varlıkları ilk çeyrekte 39 milyar lira (yüzde 2,9 oranında) düşüşle 1 trilyon 289 milyar liraya geriledi.

TSPB verilerine göre, yerli ve yabancı yatırımcılara ait toplam finansal varlıklar, üç ayda yüzde 8 büyüyerek 17 trilyon lirayı aştı.

Yerli yatırımcıların TL mevduatları arttı, döviz tevdiat hesapları düştü

TSPB verilerine göre, ilk çeyrekte yerli yatırımcıların finansal varlıkları içerisinde en yüksek artış Kur Korumalı Mevduat ve TL mevduatlarda yaşandı. Geçen yıl sonu itibarıyla 4 trilyon 631 milyar lira olan yerli yatırımcıların TL mevduatları, ilk çeyrek sonu itibarıyla yüzde 23,2 artarak 5 trilyon 704 milyar liraya çıktı. Döviz tevdiat hesabı (DTH) varlıkları ise yüzde 2 düşüşle 3 trilyon 517 milyar liraya geriledi.

Söz konusu dönemde yerli yatırımcıların pay senedi varlıkları, yatırımcı sayısındaki rekor artışa rağmen 11 ilde yaşanan deprem felaketi, küresel ekonomideki resesyon ve bankacılık krizi endişeleriyle Borsa İstanbul’daki düşüşün etkisiyle geriledi. 2022 sonunda 1 trilyon 836 milyar lira olan yerli yatırımcıların pay senedi varlıkları, ilk çeyrekte yüzde 10,4 düşüşle 1 trilyon 645 milyar liraya geriledi.

Yerli yatırımcıların pay senedi varlıklarının 858 milyar lirası bireysel yatırımcılara, 787 milyar lirası ise kurumsal yatırımcılar ve tüzel kişilere ait. Pay senedi varlıkları ilk çeyrekteki düşüşe rağmen yıllık bazda yüzde 153,2 arttı.

Yatırımcı sayısında rekor artış

TSPB verileri, yatırımcıların sermaye piyasalarına olan ilgisinin ilk çeyrekte katlanarak arttığını ortaya koydu. Pay senedi bakiyeli yatırımcı sayısı üç ayda 451 bin artarak 4 milyon 234 binle rekor düzeye ulaştı. Bu yatırımcıların 4,2 milyonu yerli bireysel yatırımcılardan oluşuyor.

Yerli yatırımcıların devlet iç borçlanma senetlerindeki varlıkları yüzde 13,2 artarak 3,5 trilyon liraya yaklaştı. Yerli yatırımcıların kamu eurobond varlıkları (Türk lirası cinsinden) yüzde 5,6 artarak 907,1 milyar liraya, özel sektör eurobond varlıkları (Türk lirası cinsinden) ise yüzde 8,8 yükselişle 243,7 milyar liraya çıktı.

Yerli yatırımcılara ait, pay senedi, varlığa dayalı menkul kıymet, varlık teminatlı menkul kıymet, özel ve kamu eurobond, devlet iç borçlanma senetleri, varant ve sertifikadan oluşan sermaye piyasası varlıklarının toplam finansal varlıklar içerisindeki payı son bir yılda yüzde 39,2’den yüzde 41,3’e ulaştı.

Yabancı yatırımcıların finansal varlıklarında gerileme

TSPB’nin Finansal Piyasa Özet Verileri, yabancı yatırımcıların (yurt dışı yerleşikler) finansal varlıklarının bu yılın ilk çeyreğinde 39 milyar lira (yüzde 2,9 oranında) gerilediğini gösterdi. 2022 sonunda 1 trilyon 328 milyar lira olan yabancı yatırımcıların finansal varlıkları mart sonu itibarıyla 1 trilyon 289 milyar liraya geriledi.

Yabancı yatırımcıların finansal varlıkları son bir yılda yüzde 73,9 büyüdü. Bu yılın ilk çeyreğinde yabancı yatırımcıların TL mevduat hesapları, döviz tevdiat hesapları, kıymetli maden depo hesapları ve devlet iç borçlanma senedi varlıkları artarken, pay senedi varlıkları geriledi.

Yıl sonu itibarıyla 111,7 milyar lira olan yabancı yatırımcıların TL mevduatları ilk çeyrek sonu itibarıyla yüzde 30,1 artarak 145,4 milyar liraya çıktı. Aynı dönemde döviz tevdiat hesapları yüzde 8,3, kıymetli maden depo hesapları varlıkları yüzde 16,5, devlet iç borçlanma senedi varlıkları yüzde 2,1 arttı.

Yabancı yatırımcıların pay senedi varlıkları ilk çeyrekte yüzde 14,4 düşerek 650,6 milyar liraya geriledi.

Yerli yatırımcıların pay senedi piyasası başta olmak üzere sermaye piyasalarına olan ilgisindeki artışa paralel olarak şirketlerin halka arzlara ilgisi bu yılın ilk çeyreğinde de devam etti. Bu dönemde 8 şirketin halka arzı gerçekleşti. Bu halka arzlar dolayısıyla şirketlere 9,4 milyar lira kaynak sağlandı.